Суроо: Бир адамда ыймандын бар же жок экендигин кантип белгилүү болот? 

Жооп: Ыймандын шарты алтоо, булар ишениле турган нерселер. Амантудагы алты нерсеге ишенүү – ыйман. Ыймандын бул алты нерсесинен мурда келчү негизги эки шарты – кайыпка ишенүү жана хубби филлах, бугды филлах. Бир адамда ыймандын бар болуусу төмөндөгү эки шартка байланыштуу:

1 – Кайыпка ыйман. Бул – көзү менен көрбөстөн, акылына, маалыматына таянбастан ишенүү. Кайыпка ыйман негизги шарт жана кайыпка ыйман келтирүү зарыл. Анткени, дүнүйө жана акыреттин бардык бактылуулуктары көрбөстөн ишенүүгө байланыштуу. Жан чыга электе ыйман келтирген болууга тийиш. Жан чыгып жатканда акыретке байланыштуу бардык нерселер көрсөтүлөт. Ал кезде бардык ыймансыздар ыйман келтирүүнү каалашат. Бирок, ыйман кайыпка болууга тийиш. Көз менен көрбөстөн ишенүүгө тийиш. Көз менен көрүлгөн нерсеге ишенүү ыйман келтирген болуп эсептелбейт. Бирок, ал кезде момундардын тообосу кабыл болот.

2 – Хубби филлах жана бугди филлах. Бул эки шарт жок болсо, бир адам Амантуда билдирилген алты шартка ишенсе да момун боло албайт. Хубби филлах – Аллах үчүн жакшы көрүү. Бугди филлах – Аллах үчүн жаман көрүү. Ыймандын белгиси – хубби филлах менен бугди филлах. Бир ыйык хадисте: "Аллаху тааланын кээ бир кулдары бар. Булар пайгамбарлар эмес. Пайгамбарлар менен шейиттер Кыямат күнү буларга суктанышат. Булар бири-бирилерин тааныбаган, алыс жерлерде жашаган, Аллах үчүн бири-бирилерин сүйгөн момундар”, - деп билдирилген.

Аллаху таала эң көп жактырган ибадат – хубби филлах менен бугди филлах. Аллаху тааланын сүйгөндөрүн сүйүү керек жана бул ыймандын белгиси болуп эсептелет. Ибадаттардын эң үстөмү экендиги билдирилген хубби филлах менен бугди филлах да мына ушул. Расулуллах алейхиссалам хазреттери айтат: "Ыймандын негизи жана эң кубаттуу белгиси – мусулмандарды сүйүү жана мусулмандарга душмандык кылгандарды сүйбөө”. Аллаху таала Иса алейхиссаламга вахий кылып: "Эгер жерлерде жана асмандарда болгон бардык макулуктардын ибадаттарын кылсаң, досторумду сүймөйүнчө жана душмандарыма душмандык кылмайынча бир да пайдасы болбойт”, - деп билдирген.

Хадиси шарифте: "Аллаху таала бир пайгамбарына, баланча абид кишиден, дүнүйөдө зухд кылып, напсиңди рахатка жеткирдиң жана өзүңдү барктандырдың. Мен үчүн эмне кылдың? – деп сурагын, деп буюрду. Абид, Йа, Рабби! Сен үчүн эмне кылынат? – деп сураганда Аллаху таала, душмандарыма мен үчүн душмандык кылдыңбы жана сүйгөдөрүмдү мен үчүн сүйдүңбү? – деп буюрду”.

"Бир адам Аллаху тааланын душмандарын душман деп билбесе чыныгы ыйман келтирген болбойт. Момундарды Аллах үчүн сүйүп, капырларды душман деп билсе, Аллаху тааланын сүйүүсүнө жетишет”, - деп айтылды.

Суроо: Бир адамдын мусулман болуусу үчүн бир гана ыйман келтирүүсү жетиштүүбү?

Жооп: Ишенүүгө тийиш болгон нерселерди туура үйрөнүп, түздөп алгандан кийин ар бир мусулмандын өзүнө зарыл болгон адал, арам, парз, важип, сүннөт, мандуб жана макрух болгон нерселерди Ахли сүннөт аалымдарынын жазган фыкых, илмихал китептеринен үйрөнүүсү жана үйрөнгөндөрүнө амал кылуусу зарыл.